Economie en Toerisme

Inleiding

In het programma Economie en Toerisme wordt het kader beschreven voor de inspanningen die de gemeente in 2017 gaat leveren om de regionale economie te bevorderen. Deze inspanningen zijn schematisch weergegeven in de doelenboom in de volgende paragraaf.

Wat willen we bereiken?

De strategische doelstelling van dit programma is “het bevorderen van de regionale economie”.

Vanuit dit programma wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de hoofdopgaven van de Strategische visie 2030 en meer in het bijzonder aan de daarin benoemde thema’s “Innovatieve en excellente stad” (Economie) en “Veelzijdige stad in het groen” (Toerisme). Hiermee sluit dit programma ook aan op de regiovisie “Regio in Balans”, en dan met name op de thema’s “Innoveren en Vermarkten” (Economie) en “Boeien en Binden” (Toerisme) en aan het regioprogramma “Werken aan de Regio Venlo 2015-2018”.

Dit programma sluit primair aan bij het thema “Positionering en profilering” in het coalitieprogramma Venlo 2014-2018. De ambities van dit college op het gebied van economie en toerisme zijn in het coalitieprogramma opgenomen in de paragrafen “Toerisme langs de Maas en Venlo Verhaal (D2), “Lobby Derde Geldstromen, Stagebureau, Startersfonds” (D6) en “Acquisitie” (D9).

Ambities Strategische Visie 2030:

In het gekozen voorkeursscenario “Venlo kansenstad” uit de Strategische Visie worden de volgende voor het programma “Economie en toerisme” relevante ambities aangegeven:

  • Venlo is in 2030 een stad met bedrijvigheid rondom de clusters logistiek, kennisintensieve industrie en agribusiness, en past daarbij de principes van C2C toe
  • Recreatie en toerisme hebben een economische potentie.
  • Kennisintensieve bedrijvigheid moet behouden en versterkt worden.
  • De stad heeft in 2030 een breed aanbod aan hoger onderwijs en academische opleidingen.
  • Het C2C gedachtegoed is een onderscheidend kwaliteitsaspect van de bestaande regionale bedrijvigheid.

De economische structuurversterking is primair gericht op de krachtige aanwezige speerpuntsectoren logistiek, agribusiness, maakindustrie en toerisme en de cross overs tussen deze sectoren. Dit betekent dat er te allen tijde een aantrekkelijk gedifferentieerd aanbod van werklocaties en commercieel vastgoed aanwezig moet zijn, maar ook dat we vraag gestuurd en flexibel moeten kunnen anticiperen op innovaties en nieuwe behoeften. De nadruk bij de structuurversterking van de toeristische functie ligt in de binnenstad, Arcen en Kloosterdorp Steyl, waarbij de Maas een belangrijke verbindende schakel vormt.

De onderwijs- en kennisinfrastructuur moet een belangrijke bijdrage leveren aan het vasthouden en aantrekken van hoogopgeleide mensen voor de stad en de regio. Dit vraagt om de aanwezigheid van sterke onderwijs- en kennisinstellingen met een duidelijk eigen profiel en om excellente samenwerking met het bedrijfsleven in onze regio op het gebied van onderwijs en toegepast onderzoek. Daarnaast gaat het over kennistransfer: de overdracht van kennis van kennis- en onderwijsinstellingen naar bedrijven in onze regio.

Zowel voor wat betreft de economische structuurversterking als voor wat betreft de versterking van de onderwijs- en kennisinfrastructuur staat 2017, evenals vorig jaar, nadrukkelijk in het teken van de (door)ontwikkeling van de Brighlands Campus Greenport Venlo, het Brightlands Innovation Netwerk Greenport Venlo (BING) en de Economic Development Board (EDB) De inspanningen die in 2016 worden geleverd sluiten dan ook nauw aan op het “Plan van Aanpak Programma Greenport Venlo” (2014) en dan met name de lijnen “Werklandschap” (Klavertje 4 gebied) en “Kennislandschap” (campusontwikkeling) en in mindere mate de lijn “Infrastructuur en faciliteiten” (rail- en bargeterminal en grootstedelijke voorzieningen). De inspanningen die in kader van de laatste lijn worden geleverd, maken primair deel uit van de programma’s “Ontwikkeling Centrumstad” en “Verkeer en Bereikbaarheid” .

Ambities Coalitieprogramma Venlo 2014 - 2018

Uit het Coalitieprogramma Venlo 2014 – 2018, “Verbinden vanuit Vertrouwen en Verantwoordelijkheid” worden de volgende relevante ambities aangegeven:

  • Er wordt steviger ingezet op een sterkere profilering van Venlo, acquisitie, lobby en werving van derde geldstromen zodat voor Venlo gunstigere besluiten worden genomen en middelen gegenereerd die bijdragen aan onze ambities.
  • We ondersteunen startende ondernemers en mensen die vanuit een uitkeringssituatie willen gaan ondernemen. Daarvoor hebben we een startersfonds.
  • We verbeteren het investeringsklimaat voor onderwijsinstellingen
  • Het draagvlak voor C2C en duurzaamheid wordt verder versterkt.
  • We versterken de gemeentelijk acquisitiekracht, gaan de huidige structuren en resultaten evalueren en besparen op de externe uitvoeringskosten voor acquisitie.
  • We gaan onze stad beter vermarkten en dragen actief en trots het Verhaal van Venlo uit.
  • We investeren € 1 miljoen incidenteel in Toerisme langs de Maas, waaronder Kloosterdorp Steijl en onze rijke cultuurhistorie in het Verhaal van Venlo.
  • Studenten die een stageplaats of een plek op de Euregionale arbeidsmarkt zoeken gaan we ondersteunen, net als leerlingen in het voortgezet onderwijs op het gebied van maatschappelijke stages. Er komt voor hen een stagebureau.

C2C vormt een rode draad in het programma Economie en Toerisme. Uiteraard geldt dat ook in het C2C-jaar. Het C2C jaar wordt gebruikt om het C2C-principe nog sterker als kwaliteitsaspect en economische verdienmodel te verankeren in het regionale bedrijfsleven. Daarentegen zal er in 2017 minder aandacht zijn voor starters omdat hiervoor geen financiële middelen meer zijn opgenomen in de begroting. Voor het overige zullen de wijzigingen ten opzichte van 2016 beperkt zijn.

De onderstaande effectindicatoren geven meer inzicht in de resultaten op de strategische doelstelling, waarbij wordt aangegeven dat deze resultaten betrekking hebben op 2015. Wat betreft de werkgelegenheid en de economische prestatie zijn de ambities voor 2015 niet gehaald. De raad heeft in het derde kwartaal van 2016 een uitgebreide toelichting ontvangen over de werkgelegenheidsontwikkeling. Wat de economische prestatie betreft geldt dat het rapportcijfer van Venlo jaarlijks schommelt rond de 7,20. De ambitie voor wat betreft het aantal C2C projecten is in 2015 wel gehaald.

IndicatorJR 20152017201820192020
Werkgelegenheid (abs)57.430,0058.580,0059.170,0059.760,0060.360,00
Betreft het aantal arbeidskrachten die beroepsmatig minimaal 12 uur per week betaalde activiteiten verrichten (Bron LISA). Het meest actuele cijfer heeft betrekking op 2015. De ambitie van een jaarlijkse groei van de werkgelegenheid met 1% is niet gehaald. Er was zelfs sprake van een daling van de werkgelegenheid. Voor de periode 2016-2020 blijft de gemeentelijke groeiambitie 1%, waarbij de realisatie in 2015 als basis dient.
Economische prestatie (rapportcijfer)7,007,007,007,007,00
Betreft economisch rapportcijfer gebaseerd op 41 kwantitatieve indicatoren, verdeeld over een viertal thema’s (Bron Bureau Louter).Grote wijzigingen in rapportcijfers van gemeenten komen nauwelijks voor, maar de rapportcijfers kennen wel jaarlijkse schommelingen. Het rapportcijfer van Venlo schommelde de afgelopen vijf jaar rond een gemiddelde van 7,20. Gestreefd wordt naar een rapportcijfer van 7,25, omdat de in de vorige begroting opgenomen stijging naar 7,50 niet realistisch lijkt te zijn. In 2015 is echter ook de naar beneden bijgestelde ambitie niet waargemaakt. De daling ten opzichte van 2014 past overigens in het langjaarlijkse beeld.
Aantal door C2C geïnspireerde ruimtelijke-fysieke projecten in het economisch domein5,005,005,005,005,00
Aantal door de gemeente Venlo geregistreerde projecten en activiteiten die bijdragen aan de regionale economie. Het betreft oplevering van C2C gebouwen (nieuwbouw of verbouw) en oprichting of nieuwvestiging van C2C bedrijven of instellingen. Bron: gemeente Venlo (geen databank, maar inventarisatie van beleidsmedewerker C2C). De ambitie is het op peil houden van het aantal projecten en activiteiten en dat is in 2015 gelukt.

Wat gaan we daarvoor doen?

Onze ambities reiken verder dan 2017. Om die langere termijn-ambities waar te maken, worden in 2017 de volgende concrete inspanningen geleverd en de daaropvolgende jaren doorgezet. Wij zullen daarbij onze partners waar, en zo maximaal mogelijk op een interactieve wijze betrekken.

Het versterken van de regionale kennisinfrastructuur op MBO- en HBO/WO-niveau

Vanuit de startnotitie “Venlo, bruisende studentenstad”, het convenant met de onderwijspartners als de meerjarige basis en het “Plan van Aanpak Programma Greenport Venlo” (lijn: “Kennislandschap”), leveren we de volgende inspanningen:

  1. Ondersteunen uitbreiding WO-onderwijs en –onderzoek
  2. Stimuleren van uitbreiding HBO-onderwijs en –onderzoek
  3. Versterken positie MBO ten opzichte van de arbeidsmarkt en HBO
  4. Aanjagen van en stimuleren van C2C in curricula MBO, HBO en WO

Het bevorderen van de regionale economie op het gebied van agrofood, logistiek en maakindustrie

We willen de regionale economie bevorderen op het gebied van agrofood, logistiek en de maakindustrie. C2C (innovatieve economische concepten) en sustainability vormen de rode draad voor de regionale economie. Dit willen we doen door in 2017 de volgende inspanningen te leveren:

  1. Ondersteuning vorming netwerken speerpuntsectoren
  2. Versterken relatiebeheer binnen speerpuntsectoren
  3. Ondersteunen van  innovatiestimulering speerpuntsectoren
  4. Versterken C2C / sustainability speerpuntsectoren

Aangetekend wordt dat in 2016 en voorgaande jaren niet alleen werd ingezet op ondersteuning van innovatie- maar ook startersinitiatieven. Voor startersstimulering speerpuntsectoren zijn echter geen financiële middelen meer opgenomen in de begroting. Uiteraard staat in het C2C jaar het versterken van C2C / sustainability speerpuntsectoren hoog in de vaandel.

Het bevorderen van de regionale economie op het gebied van toerisme

Ter bevordering van het toerisme in de regionale economie gaan we het volgende doen:

  1. Stimuleren en faciliteren van (ondernemers)initiatieven in de toeristische speerpuntgebieden Arcen, stedelijk centrum en Kloosterdorp Steyl.
  2. Gezamenlijk met regionale partners promoten en vermarkten van de toeristische regio Noord-Limburg

Aangetekend wordt dat bij de begrotingsbehandeling op 6 november 2015 de raad een amendement heeft aangenomen om de toeristenbelasting niet te verhogen en het ‘vermeende’ tekort te dekken door korting op het budget toerisme. Het amendement bleek echter op verkeerde aannames gestoeld, want een aantal overnachtingen bleek niet te zijn meegenomen in de opbrengstprognoses. De opbrengstraming toeristenbelasting is derhalve verhoogd en de korting op het budget is daarom voor een deel teruggedraaid.

Het versterken van de regionale economie door het stimuleren van bedrijvigheid op werklocaties

Om een kwalitatief hoogwaardig complex aan werklocaties en vastgoed te kunnen aanbieden willen we in 2017 de volgende activiteiten ontplooien:

  1. Zorgen voor voldoende gedifferentieerd (regionaal) aanbod aan werklocaties geïnspireerd door C2C gedachtengoed
  2. Bijdragen aan aanpak van de (regionale) leegstandsproblematiek kantoren en bedrijfspanden
  3. Uitvoeren acquisitieplan

Aangetekend wordt dat in 2017 aandacht zal worden geschonken aan de lokale vertaling van de regionale POL-uitwerking werklocaties (bedrijventerreinen en kantoren) uit 2016. Daarnaast zal het vervlechtingsproces Noordwesthoek in 2017 in een nieuwe fase terechtkomen is. er in 2017 € 49.000 minder beschikbaar voor acquisitieactiviteiten dan in 2016.

Voor een nadere toelichting van de voorgaande op hoofdlijnen geschetste inspanningen om de doelstellingen in programma Economie en Toerisme te realiseren wordt verwezen naar de productenraming.

De belangrijkste partners waarmee wij de doelstellingen in het programma Economie en Toerisme nastreven zijn de regiogemeenten, de provincie Limburg, de onderwijs- en kennisinstellingen (MBO, HBO en WO), Ondernemers- en brancheverenigingen, Triple Helix organisaties (zoals EDB, BING en SMART LCV), gebiedsontwikkelaar DCGV, acquisitiepartners (zoals LIOF, NFIA en NDL) en diverse organisaties (zoals Brighlands Campus Greenport Venlo, C2C ExpoLab en Leisureport).

Bedragen × 1.000

Middelen Programma 06

Baten / Lasten

2016

2017

2018

2019

2020

Economie en Toerisme

Baten

8.334

4.372

8.433

3.039

2.119

Lasten

11.678

7.938

11.084

6.208

8.609

Subtotaal programma 06

-3.345

-3.567

-2.651

-3.169

-6.490

Onttrekkingen aan reserves

Baten

500

-

-

-

-

Toevoegingen aan reserves

Lasten

-

-

1.000

500

-

Saldo programma 06 na verrekening reserves

-2.845

-3.567

-3.651

-3.669

-6.490

Beleidskaders

Naast sectorale beleidsvisies hebben de volgende kaderstellende documenten een relatie met dit programma.

  • Strategische visie Venlo 2030
  • Strategische visie ‘Regio in balans’
  • Plan van aanpak Programma Greenport Venlo
  • Regionaal Programma  “Werken aan de Regio Venlo 2015-2018”
  • Regionale Visie Werklocaties en Kantoren
  • Ruimtelijke Structuurvisie
  • Ambitiedocument C2C + uitvoeringsprogramma
  • Verbreding Hoger onderwijs Venlo Limburg

Programma's

Dit raad-programma is verbonden met een aantal andere raadprogramma’s, waarbij met name wordt gewezen op de relaties met:

  • programma 05. Onderwijs en Jeugd: Voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs en doorgaande leerlijnen.
  • programma 08. Ontwikkeling centrumstad: grootstedelijke functies, Venlo studentenstad;
  • programma 09. Verkeer en bereikbaarheid: ontsluiting en bereikbaarheid bedrijventerreinen;
  • programma 11. Beheer openbare ruimte: adequaat onderhoud bedrijventerreinen.

Benadrukt wordt de relatie met de programma’s 8 en 9 vanuit de samenhang tussen de lijnen “Werklandschap”, “Kennislandschap” en “Infrastructuur en faciliteiten” uit het Plan van Aanpak Programma Greenport Venlo.